Maarten Heijkamp

Lezing
10 september

Maarten Heijkamp’s eerste expositie bij Galerie de Witte Voet biedt een introductie in de intensieve vierjarige transitieperiode waarin zijn werk zich van fotografie richting keramiek verplaatst.

Sinds zijn afstuderen aan de Rietveld Academie in Amsterdam maakt Maarten Heijkamp monumentale fotografische werken met behulp van zelfgebouwde camera obscura’s. In zijn tot camera obscura omgebouwde atelier maakt hij geënsceneerde composities. Om objecten op locatie te fotograferen transformeert hij bestaande bouwwerken zoals schuren of zeecontainers tot camera.  De methode stelt hem in staat het beeld een specifieke schaal te geven en om de huid van de foto te definiëren. Zittend in de camera overdenkt hij het geprojecteerde beeld voor het te fixeren op papier. Door ’s nachts en in negatief te belichten dwingt hij zichzelf de voorstelling te herdefiniëren als schilderkunstig concept.

Geïnspireerd door de keramische oppervlakken van zijn vaders werk besloot hij parallellen tussen glazuren en de fotografische emulsie te onderzoeken. Op het Europees Keramisch Werkcentrum ontwikkelde hij een methode om fotografische keramische reliëfs te maken in een camera obscura. Dat onderzoek werd beloond met een prestigieuze prijs op de Gyeonggi Biënnale in South Korea.

In zijn atelier evolueert vervolgens zijn nieuwverworven fotografische keramische vocabulaire. Waar de vertaling van de projectie in de camera in eerste instantie door graveren met de hand plaatsvindt, ontwikkelde hij vervolgens de Fotografische Hamer; een machine die het geprojecteerde beeld in klei graveert door middel van lichtsensoren en pneumatische actuatoren.
Het eerste prototype van de Fotografische Hamer werd handmatig over het keramische oppervlak bewogen in het duister van de camera, een erg langzaam en luidruchtig proces. De bewerkelijkheid van deze methode dwong hem te focussen op elke individuele hamerslag in de klei, ploegend door het oppervlak zoals een boer het land ploegt, langzaam deel wordend van de machine.

Kijkend naar de mogelijkheid het nieuwe werk in architectuur te integreren, bijvoorbeeld als gevel, besloot hij de methode op te schalen. Zijn atelier in Zaandam is omgebouwd tot grootformaat camera waarin de projectie wordt vertaald in keramiek door middel van een combinatie van hightech CNC en lichtsensoren met traditionele keramiek en optica. Het is nu mogelijk fotografische keramische reliëfs te maken tot een maat van 3x4 meter, maar nog belangrijker, het onderzoek van de afgelopen jaren heeft hem naar het punt geleid waar de keramische werken dezelfde specifieke schaal en materialiteit kunnen gebruiken als zijn fotografische werken op papier dat doen.

De werken in de Witte Voet vertellen een verhaal van vallen en opstaan, doorzettingsvermogen, maar vooral een diepe fascinatie voor de representatie van het ene materiaal door de andere.

Websites
www.maartenheijkamp.nl
www.galeriedewittevoet.nl

Credits
Het werk in de expositie is mogelijk gemaakt door het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en Stichting Stokroos